اعمال شب عید فطر وشب اول شوال

اعمال ماه شوال/ شب اول این ماه 

شب عید فطر 

اعمال ماه شوّال:

براى این ماه اعمال مشترکه خاصّى ذکر نشده است و امّا اعمال مخصوص آن:

 

شب اوّل ماه (شب عید فطر): از شب هاى بسیار مبارک است و در فضیلت و اهمّیّت آن، همین بس که در بعضى از روایات آمده است، اهمّیّت آن کمتر از شب قدر نیست، و در روایات توصیه به عبادت و احیاى این شب شده است.

براى این شب چند عمل ذکر شده است:

اوّل: غسل است به هنگامى که آفتاب غروب کند.

 

دوم: این شب را به نماز و دعا و استغفار زنده نگه دارد و در مسجد بیتوته کند، یعنى شب را در آن جا سپرى نماید و به عبادت مشغول باشد، همانگونه که امام على بن الحسین (علیهما السلام) چنین مى کرد.

 

سوم: امام صادق (علیه السلام) فرمود: پس از نماز مغرب و نماز عشا و نماز صبح و نماز عید، این ذکرها را بگوید:

اَللهُ اَکْبَرُ، اَللهُ اَکْبَرُ، لاٰ اِلـٰهَ اِلَّا اللهُ، وَاللهُ اَکْبَرُ، اَللهُ اَکْبَرُ، و لِلهِ الْحَمْدُ،

اَللهُ اَکْبَـرُ عَلىٰ مٰا هَـدٰانـٰا، وَلَهُ الشُّکْرُ عَلىٰ مٰا أَوْلاٰنٰا.

 

چهارم: طبق روایتى از امام صادق (علیه السلام) پس از خواندن نماز مغرب و نافله آن، دست ها را به سوى آسمان بلند کند و بگوید:

یٰا ذَا الْمَنِّ وَالطَّوْلِ، یٰا ذَا الْجُودِ، یٰا مُصْطَفِىَ مُحَمَّدٍ وَنٰاصِرَهُ،

صَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَاغْفِرْ لى کُلَّ ذَنْبٍ اَحْصَیْتَهُ، وَهُوَ عِنْدَکَ فى کِتٰابٍ مُبینٍ.

آنگاه به سجده برود و صد مرتبه بگوید: أتُوبُ إلَى اللهِ. سپس هر حاجتى که دارد از خداوند طلب کند که ان شاء الله برآورده خواهد شد.

 

پنجم: زیارت امام حسین (علیه السلام) در این شب فضیلت بسیار دارد

 

ششم: ده رکعت نماز بخواند( که چگونگی آن در اعمال شب آخر ماه رمضان آمده است) 

 

هفتم: این ذکر را که در شب جمعه نیز گفتنش مستحب است، ده بار بگوید:

یٰا دٰائِمَ الْفَضْلِ عَلَى الْبَرِیَّةِ، یٰا بٰاسِطَ الْیَدَیْنِ بِالْعَطِیَّةِ، یٰا صٰاحِبَ الْمَوٰاهِبِ السَّنیَّةِ،

صَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ خَیْرِ الْوَرىٰ سَجِیَّةً، وَاغْفِرْ لَنٰا یٰا ذَا الْعُلىٰ فی هٰذِهِ الْعَشِیَّةِ.

 

هشتم: دو رکعت نماز معروف شب عید را بخواند;

در رکعت اوّل بعد از سوره حمد، هزار مرتبه سوره قل هو الله و در رکعت دوم، پس از سوره حمد، یک مرتبه سوره قل هو اللّه را بخواند پس از سلام سر به سجده بگذارد و صد مرتبه بگوید: أَتُوبُ إِلَى اللهِ. آنگاه بگوید:

یٰا ذَا الْمَنِّ وَالْجُودِ، یٰا ذَا الْمَنِّ وَالطَّوْلِ، یٰا مُصْطَفِىَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ، صَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَافْعَلْ بى کَذٰا وَکَذٰا.

بجاى «افعل بى کذا و کذا» حاجات خود را ذکر کند.

 

در روایت است که امیر مؤمنان (علیه السلام) این نماز را به همین کیفیّت که ذکر شد، انجام مى داد و سر از سجده بر مى داشت و مى فرمود: «به حقّ آن خدایى که جانم به دست اوست، هر کس این نماز را بجا آورد، هر حاجتى که از خداوند طلب کند، به وى عنایت خواهد شد و گناهان زیادى را از او بیامرزد».

 

 

در روایت دیگرى از امیرمؤمنان (علیه السلام) به جاى خواندن هزار مرتبه سوره قل هو الله، صد مرتبه آمده است; ولى در این روایت آمده است که این نماز را باید بعد از نماز مغرب و نافله آن بجا آورد.

(هر دو نماز خوب است).

 

مرحوم «شیخ طوسى» و «سیّد بن طاووس»، این دعاى نورانى را بعد از خواندن این نماز نقل کرده اند:

 

یٰا اَللهُ یٰا اَللهُ یٰا اَللهُ، یٰا رَحْمٰنُ یٰا اَللهُ، یٰا رَحیمُ یٰا اَللهُ، یٰا مَلِکُ یٰا اَللهُ، یٰا قُدُّوسُ یٰا اَللهُ،

 

یٰا سَلاٰمُ یٰا اَللهُ، یٰا مُؤْمِنُ یٰا اَللهُ، یٰا مُهَیْمِنُ یٰا اَللهُ، یٰا عَزیزُ یٰا اَللهُ، یٰا جَبّٰارُ یٰا اَللهُ،

 

یٰا مُتَکَبِّرُ یٰا اَللهُ، یٰا خالِقُ یٰا اَللهُ، یٰا بارِئُ یٰا اَللهُ، یٰا مُصَوِّرُ یٰا اَللهُ، یٰا عالِمُ یٰا اَللهُ،

 

یٰا عَظیمُ یٰا اَللهُ، یٰا عَلیمُ یٰا اَللهُ، یٰا کَریمُ یٰا اَللهُ، یٰا حَلیمُ یٰا اَللهُ، یٰا حَکیمُ یٰا اَللهُ،

 

یٰا سَمیعُ یٰا اَللهُ، یٰا بَصیرُ یٰا اَللهُ، یٰا قَریبُ یٰا اَللهُ، یٰا مُجیبُ یٰا اَللهُ، یٰا جَوٰادُ یٰا اَللهُ،

 

یٰا مٰاجِدُ یٰا اَللهُ، یٰا مَلِىُّ یٰا اَللهُ، یٰا وَفِىُّ یٰا اَللهُ، یٰا مَوْلىٰ یٰا اَللهُ، یٰا قٰاضى یٰا اَللهُ،

 

یٰا سَریعُ یٰا اَللهُ، یٰا شَدیدُ یٰا اَللهُ، یٰا رَؤُوفُ یٰا اَللهُ، یٰا رَقیبُ یٰا اَللهُ، یٰا مَجیدُ یٰا اَللهُ،

 

یٰا حَفیظُ یٰا اَللهُ، یٰا مُحیطُ یٰا اَللهُ، یٰا سَیِّدَ السّٰادَةِ یٰا اَللهُ، یٰا اَوَّلُ یٰا اَللهُ، یٰا اٰخِرُ یٰا اَللهُ،

 

یٰا ظٰاهِرُ یٰا اَللهُ، یٰا بٰاطِنُ یٰا اَللهُ، یٰا فٰاخِرُ یٰا اَللهُ، یٰا قٰاهِرُ یٰا اَللهُ،

یٰا رَبّٰاهُ یٰا اَللهُ، یٰا رَبّاهُ یٰا اَللهُ، یٰا رَبّاهُ یٰا اَللهُ، یٰا وَدُودُ یٰا اَللهُ، یٰا نُورُ یٰا اَللهُ، یٰا رافِعُ یٰا اَللهُ،

 

یٰا مٰانِعُ یٰا اَللهُ، یٰا دٰافِعُ یٰا اَللهُ، یٰا فٰاتِحُ یٰا اَللهُ، یٰا نَفّٰاعُ یٰا اَللهُ، یٰا جَلیلُ یٰا اَللهُ،

 

یٰا جَمیلُ یٰا اَللهُ، یٰا شَهیدُ یٰا اَللهُ، یٰا شٰاهِدُ یٰا اَللهُ، یٰا مُغیثُ یٰا اَللهُ، یٰا حَبیبُ یٰا اَللهُ،

 

یٰا فٰاطِرُ یٰا اَللهُ، یٰا مُطَهِّرُ یٰا اَللهُ، یٰا مَلِکُ یٰا اَللهُ، یٰا مُقْتَدِرُ یٰا اَللهُ، یٰا قٰابِضُ یٰا اَللهُ،

 

یٰا بٰاسِطُ یٰا اَللهُ، یٰا مُحْیى یٰا اَللهُ، یٰا مُمیتُ یٰا اَللهُ، یٰا بٰاعِثُ یٰا اَللهُ، یٰا وٰارِثُ یٰا اَللهُ،

 

یٰا مُعْطى یٰا اَللهُ، یٰا مُفْضِلُ یٰا اَللهُ، یٰا مُنْعِمُ یٰا اَللهُ، یٰا حَقُّ یٰا اَللهُ، یٰا مُبینُ یٰا اَللهُ،

 

یٰا طَیِّبُ یٰا اَللهُ، یٰا مُحْسِنُ یٰا اَللهُ، یٰا مُجْمِلُ یٰا اَللهُ، یٰا مُبْدِئُ یٰا اَللهُ، یٰا مُعیدُ یٰا اَللهُ،

 

یٰا بٰارِئُ یٰا اَللهُ، یٰا بَدیعُ یٰا اَللهُ، یٰا هٰادى یٰا اَللهُ، یٰا کٰافى یٰا اَللهُ، یٰا شٰافى یٰا اَللهُ،

 

یٰا عَلِىُّ یٰا اَللهُ، یٰا عَظیمُ یٰا اَللهُ، یٰا حَنّٰانُ یٰا اَللهُ، یٰا مَنّٰانُ یٰا اَللهُ، یٰا ذَا الْطَّوْلِ یٰا اَللهُ،

 

یٰا مُتَعٰالى یٰا اَللهُ، یٰا عَدْلُ یٰا اَللهُ، یٰا ذَا الْمَعٰارِجِ یٰا اَللهُ، یٰا صِدْقُ یٰا اَللهُ، یٰا دَیّٰانُ یٰا اَللهُ،

 

یٰا بٰاقى یٰا اَللهُ، یٰا وٰاقى یٰا اَللهُ، یٰا ذَا الْجَلاٰلِ یٰا اَللهُ، یٰا ذَا الْإِکْرٰامِ یٰا اَللهُ، یٰا مَحْمُودُ یٰا اَللهُ،

 

یٰا مَعْبُودُ یٰا اَللهُ، یٰا صٰانِعُ یٰا اَللهُ، یٰا مُعینُ یٰا اَللهُ، یٰا مُکَوِّنُ یٰا اَللهُ، یٰا فَعّٰالُ یٰا اَللهُ،

 

یٰا لَطیفُ یٰا اَللهُ، یٰا جَلیلُ یٰا اَللهُ، یٰا غَفُورُ یٰا اَللهُ، یٰا شَکُورُ یٰا اَللهُ، یٰا نُورُ یٰا اَللهُ، یٰا قَدیرُ یٰا اَللهُ، 

 

یٰا رَبّٰاهُ یٰا اَللهُ، یٰا رَبّٰاهُ یٰا اَللهُ، یٰا رَبّٰاهُ یٰا اَللهُ، یٰا رَبّٰاهُ یٰا اَللهُ، یٰا رَبّاهُ یٰا اَللهُ،

 

یٰا رَبّاهُ یٰا اَللهُ، یٰا رَبّاهُ یٰا اَللهُ، یٰا رَبّاهُ یٰا اَللهُ، یٰا رَبّاهُ یٰا اَللهُ، یٰا رَبّاهُ یٰا اَللهُ،

 

اَسْئَلُکَ اَنْ تُصَلِّىَ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَتَمُنَّ عَلَىَّ بِرِضٰاکَ، وَتَعْفُوَ عَنّى بِـحِلْمِکَ،

 

وَتُـوَسِّعَ عَلَىَّ مِـنْ رِزْقِکَ الْحَلاٰلِ الطَّیِّبِ، وَمِنْ حَیْثُ اَحْتَسِبُ وَمِنْ حَیْثُ لاٰ اَحْتَسِبُ،

 

فَاِنّى عَبْدُکَ لَیْسَ لى اَحَدٌ سِواکَ، وَلاٰ اَحَدٌ اَسْئَلُهُ غَیْرُکَ،

یٰا اَرْحَمَ الرّٰاحِمینَ، مٰا شٰآءَ اللهُ لاٰ قُوَّةَ اِلّٰا بِاللهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ.

 

سپس به سجده مى روى و مى گویى:

یا اَللهُ یٰا اَللهُ، یٰا رَبِّ یٰا اَللهُ، یٰا رَبِّ یٰا اَللهُ، یٰا رَبِّ یٰا اَللهُ،

یٰا اَللهُ یٰا اَللهُ، یٰا رَبِّ یٰا رَبِّ یٰا رَبِّ، یٰا مُنْزِلَ الْبَرَکٰاتِ، بِکَ تُنْزَلُ کُلُّ حٰاجَةٍ،

اَسْئَلُکَ بِکُلِّ اسْمٍ فى مَخْزُونِ الْغَیْبِ عِنْدَکَ، وَالْأَسْمٰآءِ الْمَشْهُورٰاتِ عِنْدَکَ،

 

اَلْمَکْتُوبَةِ عَلى سُرٰادِقِ عَرْشِکَ، اَنْ تُصَلِّىَ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ،

وَاَنْ تَقْبَلَ مِنّى شَهْرَ رَمَضٰانَ، وَتَکْتُبَنى مِنَ الْوٰافِدینَ اِلىٰ بَیْتِکَ الْحَرٰامِ،

وَتَصْفَحَ لى عَنِ الذُّنُوبِ الْعِظٰامِ، وَتَسْتَخْرِجَ یٰا رَبِّ کُنُـوزَکَ یٰا رَحْمـنُ.

 

نهم: چهارده رکعت نماز بخواند (هر دو رکعت به یک سلام) و در هر رکعتى، سوره حمد و آیة الکرسى و سه مرتبه سوره قل هو الله را بخواند. در روایت است هر کس چنین کند، خداوند در برابر هر رکعتى ثوابهاى بسیار زیادى به او مى دهد.

 

دهم: مرحوم «شیخ طوسى» در «مصباح المتهجّد» فرموده است: در پایان شب نیز غسل کن و تا طلوع صبح در مصلاّیت (محل خواندن نماز) بنشین (و ذکر خدا بگو).

 

 

نرم افزار مفاتیح نوین

www.makarem.ir